Yarışma Düzenleme Sebebimiz
Eskiden, bilgisayarların evlere yeni girdiği ve İnternet'in yaygınlaşmadığı zamanlarda, öykü yarışmaları için fotokopici kapılarını aşındırırdık. Kaç jüri varsa o kadar kopya hazırlardık. Bir de bu çıktıların çift satır boşluklu olduğunu düşünsenize. Haliyle 5 sayfalık öykü oldu mu sana 15 sayfa. 7 jüri varsa 15x7=105 sayfayı postaya ver. Posta olmaz APS daha hızlı ve güvenli zaten son güne kalmışız, nihayetinde üç güne teslim olur. Bu kadar aşamadan sonra gün gelir bir davetiye alırsınız. Davet ödül töreni içindir. Törende saf tutarsınız. Bir umut mansiyondan başlar, 3. değil, 2. de değil, yoksa 1. mi olduk? Yok o da değilmişşş haydaa... Sonra başlarsınız jürilerin değerlendirmesini dinlemeye.
İtiraf etmeliyim konuşmaların çoğu bana yol göstermiştir bir şey dışında; ama o şey de bizim gibileri tamamen dışarıda bırakmıştır. Demişlerdi ki "Gençler biraz da yaşadığınız çağa, yöreye uygun hikayeler yazın... Gençlerden bunu bekliyorum gecekondular arasından biri çıkacak apaçık sosyal gerçekleri yazacak..." Onlar bekleyedursun biz aklı bir karış havada gençler olarak şevkimiz kırık bir şekilde kös kös geri dönerdik. Birinci seçilen öyküler gayet iyiydi lafım yok; ama tarzımız değildi. Sonra büyüdük artık kendimizi savunacak hale geldik.
Soru: Bilimkurgu nedir?
Ursula Le Guin Hocamız buyururlar ki " Bana göre bilimkurgu, geleceği öngören kehanetler silsilesi değil, derdimi daha rahat anlatma biçimidir."
Bilimkurgu bir çeşit soyutlamadır. İnsana ait olan her şeyin daha net incelenmesi için bir laboratuvar ortamıdır. Eğer gündelik yaşamdaki bir olgu usta bir şekilde modellenmişse biz ona "güzel bilimkurgu" deriz.
Örneğin: Otostopçunun Galaksi Rehberi (Mizah), Dune (Siyaset), Battlestar Galactica (Sosyoloji), Solaris (Biyoloji), Contact (Din-Bilim), 1984 (Dil), Firefly (Ticaret)... Bu işi iyi başarmış yapıtlar. Kiminin romanı iyidir kiminin TV dizisi; başarılı işlendiği zaman keyfine doyum olmaz. Verdiği keyifin kaynağı ise insana dair şeylerin evrensel düzlemde incelenmesidir.
Soru: İyi bir bilimkurgu yazmak için ne gerekir veya size göre iyisini seçerken neye dikkat edersiniz?
Bilimkurgu yazmak, günümüzde geçen bir dramı yazmaktan zordur. Neden çünkü hikayede geçen evreni kendi bilimsel altyapınız ve öngörülerinizle yeniden inşa edeceksiniz demektir. O evrenin dinamikleri de tutarlılık içinde olmalıdır. Bir yerde hiperuzaydan bahsediyorsa diğer tarafta ışık hızını aşılamazlığından bahsetmemelidir, zaman yolculukları paradoksal olmamalıdır. Yani sağlam bir fizik, astronomi, mühendislik gibi doğa bilimleri hakimiyeti gereklidir. Bilimkurgu, aynı zamanda teorik ve teknik bir meydan okumadır ve bu açıdan fantastik edebiyattan ayrılır.
Soru: Peki, ne bekliyorsunuz?
İlgi. Şaka şaka... Değerlendirmede bizi ilgilendiren dört kriter var:
1. Yazım: Yani edebiyat dili, yani sözcükleri iyi kullanmak, yani derdini zorlanmadan anlatabilmek. Genelde akıcı bir şekilde ve okuyucuyu yormayan hikayeler daha avantajlı oluyor. Okuyucuyu yorup da kaçırmayacak hale gelmek için de Orhan Pamuk kariyerine sahip olmak gerekli acele etmeyin, okuyucuyu biraz okşayın.
https://www.youtube.com/watch?v=vgo7j3na4bs
2. Bilim: Teknik tutarlılık. Milletçe en eksik olduğumuz alan: Altyapı. Hikmetine fazla şey yapmamaktan oluyor. Bir evren yaratacaksınız, kurduğunuz evrensel sabitler okuyucunun kafasında soru işareti yaratmamalı. Hikayeniz, teknoloji ve bilimkurgu ögeleri barındırmalı. Örneğin günümüz teknik imkanlarıyla olması muhtemel bir tüp bebek hikayesi bilimkurgunun gri bölgesinde kaldığından şansınızı zorlayabilir.
3. Kurgu: Olay örgüsü. Hikayenin başı sonu bütünlüğe sahip olmalı. Okuduktan sonra "Vay be!" dedirten hikayeler "N'oldu şimdi, bu kadar mı?" dedirten hikayelerden daha avantajlıdır. Örneğin zaman yolculuğundaki basit mantık hataları çok güzel giden bir öykün hüsrana dönmesine neden olabilir, paradoksa düşmeyin, düşerseniz de hakkını verin.
4. Olgunluk: En önem verdiğimiz özellik. Yaşla alakalı değil. Yapmanız gereken yarışmanın şartlarını okuyup, işin esprisini anlayıp gerekli belgeyi imzaladıktan sonra öyküyü zamanında teslim etmek. Basit. İnanın bunu yapamayanlar var. Beş sayfaya sığsın diye sayfayı daraltıp puntoları küçültenlerden tutun da Sarı karta itiraz edip kırmızı kart gören futbolcu durumuna düşmeyin. Biz bu yarışmayı keyif için ve öğrenci mantığında yapıyoruz, ödül ve ilgi büyüdükçe hırçınlık artıyor, bu bizim ay toprağında kabul etmeyeceğimiz bir şey.
Aşağıda ise yarışma koşulları var. Katılacak tüm yarışmacı arkadaşlara şimdiden teşekkür ederiz. Ayrıca yarışma sonunda kazanamayan ve ukala olmayan genç ve içten arkadaşlara özel mesajla hikaye yorumlama servisimiz vardır.
Bu kriterlere uygun örnek isterseniz, tam bir ders niteliğinde olan AE2012 ve AE2013 birincilerimizin öykülerini okuyabilirsiniz. Ben de yazarım diyorsanız hodri meydan.
YARIŞMA KOŞULLARI
1. Sonuç ve Ödüller
Yarışmayı kazanan öyküler 31 Ağustos 2014 tarihinde aykenti.com'da açıklanacaktır. Ödül olarak AE2012 birincisine Otostopçunun Galaksi Rehberi'ni, AE2013 birincisine Bir Uzay Efsanesi'ni armağan ettik. Bu sene de Kurma Kız kitabını hediye etmeyi düşünüyoruz. Ayrıca birinci gelen öykü sitemizde gösterime sunulacaktır. AE2013 ödülleri sizi yanıltmasın, bu sene sadece tek bir ödül vereceğiz. Ödülün maddi değeri bizim ekonomik gelirimizle, manevi değeri sizin emeğinizle doğru orantılı.
2. Katılım Koşulları
- Yarışmaya AE Rektörlüğü dışında evrendeki her varlık katılabilir. (Yani tutup da ev arkadaşıma kitabı verecek değilim hem zaten onu da jüriye koydum ki ödül bir başkasına gitsin)
- Öykü Türkçe yazılmalıdır. (Tek doğru dürüst bildiğimiz dil o çünkü. Ayrıca dili kullanma gücünüz çok önemli, yeni kavramlar üretmek bunlara yaparken dilin olanaklarından ne kadar yararlandığınız da önemli.)
- Konu serbesttir. (Anacak okuduktan sonra hani bunun bilimi, hani bunun kurgusu dememeliyiz, dedirtenler oluyor.)
- Öykü, daha önce herhangi bir yarışmada ödül almamış olmalıdır. (Fazla rakip de yok zaten.)
- Her yazar yalnızca bir öyküyle yarışmaya katılabilir. (Bize de acıyın. Cyborg veya Humanoid değiliz, insan okuyacak onları.)
- Bu başvuru formunu mutlaka tam olarak doldurup taratıp öyküsüyle birlikte ae@aykenti.com adresine gönderilmesi gereklidir. Bu “ae_basvur.doc” adlı belgeyi imzalayıp taratıp AE’ye göndermeyen yarışmacılar yarışmaya kabul edilmeyeceklerdir. (Bu aslında bizim için lüzumsuz; fakat sizin ciddiyetinizi anlamamız için önemli bir göstergedir, imzalamanız tüm şartları kabul ettiğiniz anlamına gelir.)
3. Seçici Kurul
AE Rektörlüğü, H.G. Wells, Jules Verne, Ursula K. Le Guin, Isaac Asimov, Philip K. Dick, Arthur C. Clarke, George Orwell, Stainslaw Lem, Douglas Adams (İlki hariç hepsi bilimkurgu tanrılarıdır. Saygısızlık etmeyin çarpılırsınız. Entelektüel çevremiz ancak bu kadarına toplamaya yetiyor n'apalım.)
4. Öykünün Biçimi
- Öyküyü yazmak için, Word 2007 açtığınızda karşınıza çıkan ayarlar yeterlidir, “Calibri” fontu ve “11” puntoluk karakter seçilerek yazılmalı ve e-postaya ekli olarak gönderilmelidir. (1.15 satır aralığı ve paragraf sonrası 10nk boşluk da zaten halihazırda gelen ayarlardandır. Arial da olur ama zorlamayın, okunaklı olsun yeter. Ama verdiğimiz ölçülerde olursa artı puan tabi.)
- Yarışmamız kısa öykü yarışması olduğundan mütevellit hikâye 5 sayfayı ve 2800 sözcüğü (ikisini de) geçmemelidir. (Adı üstünde kısa öykü. Dostoevski gibi cilt cilt kitap yazma devri kapandı, kişiler artık lüzumsuz bir çok şeyle uğraşıyor.)
- Word dosyasının içinde sadece öykü olmalıdır. Eğer isterseniz kendinize ait çizimler de bulunabilir. Ama yine 5 sayfayı geçmemek kaydıyla.
- E-postanıza -isteğe bağlı- özgeçmişinizi ekleyebilirsiniz. Eğer ekleyecekseniz bu dosyanın adına yazarın adı verilmelidir.
- Kazandığınız takdirde öykünüzü adınızla yayınlayabiliriz.
5. Yapıtın Son Teslim Tarihi
Yaptığınız yapıt, 1 Ağustos 2014 tarihine kadar ae@aykenti.com adresine gönderilmiş olmalıdır.
Ayrıca bilgi ve iletişim için tıklayın.
Yorumlar